Erytropoetyna

Funkcja EPO

EPO jest wytwarzana głównie w nerkach i uwalniana do krwi. Tam wiąże się ze specjalnymi receptorami na komórkach prekursorowych czerwonych krwinek w szpiku kostnym i stymuluje ich wzrost i dojrzewanie. Ilość EPO we krwi jest regulowana przez zawartość tlenu w tkankach: Jeśli poziom tlenu jest zbyt niski, na przykład w przypadku utraty krwi, anemii lub adaptacji wysokościowej, więcej EPO jest uwalniane w celu zwiększenia produkcji czerwonych krwinek. Jeśli poziom tlenu jest normalny lub zbyt wysoki, uwalniana jest mniejsza ilość EPO, aby zapobiec nadprodukcji czerwonych krwinek.

Choroby związane z EPO

Istnieje kilka chorób, które mogą być związane z upośledzoną produkcją lub działaniem EPO. Najczęstsze z nich to

• Przewlekła choroba nerek: nerki są głównym źródłem EPO dla większości psów. Jeśli czynność nerek jest upośledzona przez przewlekłą chorobę, taką jak cukrzyca, wysokie ciśnienie krwi, zapalenie lub kamica, może wystąpić brak EPO. Prowadzi to do zmniejszonego tworzenia czerwonych krwinek i anemii, czyli braku czerwonych krwinek we krwi. Niedokrwistość może powodować objawy takie jak zmęczenie, osłabienie, utrata apetytu, utrata masy ciała, bladość błon śluzowych i kołatanie serca.
• Policytemia: Jest to stan, w którym we krwi znajduje się zbyt wiele czerwonych krwinek. Może to mieć różne przyczyny, na przykład zwiększoną produkcję EPO z powodu guza nerki lub innych narządów, zmniejszony dopływ tlenu z powodu choroby serca lub płuc lub predyspozycje genetyczne. Małopłytkowość może powodować większą lepkość krwi i zwiększać ryzyko zakrzepicy i udaru. Objawy mogą się różnić w zależności od nasilenia, ale zazwyczaj obejmują zaczerwienienie błon śluzowych, duszność, ospałość, sinicę (niebieskie zabarwienie) i drgawki.

Leczenie EPO

Leczenie zaburzeń EPO zależy od przyczyny i nasilenia objawów. Najważniejsze opcje leczenia to

• Substytucja EPO: jeśli nerki nie są już w stanie wytwarzać wystarczającej ilości EPO, sztuczne podawanie EPO może pomóc skorygować niedokrwistość i poprawić jakość życia i witalność psa. W tym celu psu regularnie wstrzykuje się syntetyczną EPO pod skórę. Dawka musi być dostosowana indywidualnie i zależy od poziomu hemoglobiny we krwi. Terapia EPO może mieć skutki uboczne, takie jak nadprodukcja czerwonych krwinek, tworzenie przeciwciał przeciwko syntetycznej EPO lub reakcja alergiczna. Dlatego pies musi być ściśle monitorowany.
• Flebotomia: Jeśli pies ma zbyt wiele czerwonych krwinek, próbka krwi może pomóc rozrzedzić krew i zmniejszyć ryzyko zakrzepicy. Polega ona na pobraniu od psa określonej ilości krwi i zastąpieniu jej roztworem soli fizjologicznej. Flebotomia musi być powtarzana w razie potrzeby i może mieć skutki uboczne, takie jak anemia, infekcje lub problemy z krążeniem.
• Leczenie choroby podstawowej: Najlepszym sposobem zapobiegania lub leczenia zaburzeń EPO jest wyeliminowanie przyczyny. Obejmuje to na przykład odpowiednie leczenie cukrzycy, wysokiego ciśnienia krwi, stanów zapalnych lub nowotworów, które mogą upośledzać czynność nerek. Zmiana diety, odpowiednie spożycie płynów, suplementacja żelazem lub witaminą D lub tlenoterapia również mogą być pomocne, w zależności od przypadku.