Puryny

Czym są puryny i jak są rozkładane?

Puryny to związki organiczne, które występują jako elementy budulcowe w każdym jądrze komórkowym i dlatego są niezbędnymi składnikami materiału genetycznego. Oznacza to, że im więcej komórek ma żywność, tym więcej puryn zawiera. Puryny są zatem naturalnym i niezbędnym produktem metabolizmu komórkowego.

Nadmiar puryn, które nie są potrzebne w organizmie psa do tworzenia komórek, musi zostać rozłożony. Dzieje się tak również z purynami pochodzącymi z pożywienia podczas procesu trawienia. Ostatecznie w wyniku wieloetapowego procesu powstaje kwas moczowy, który pies zwykle przekształca w alantoinę i wydala przez nerki. W takich procesach zawsze biorą udział enzymy, na przykład oksydaza ksantynowa i urykaza.

U niektórych psów właśnie w tym miejscu występuje błąd i nie są one w stanie prawidłowo rozkładać puryn. Może to mieć różne przyczyny, takie jak wada genetyczna lub choroba, która upośledza metabolizm puryn.

Kiedy dieta niskopurynowa jest konieczna dla psów?

Istnieją różne powody, dla których pies powinien być karmiony dietą niskopurynową. Albo cierpią na wadę genetyczną, albo mają chorobę, która powoduje, że konieczne jest unikanie żywności zawierającej zbyt dużo puryn, bezpośrednio lub z powodu przyjmowanych leków.

Dalmatyńczyk i jego wada genetyczna

Wiele dalmatyńczyków, na przykład, ma wadę genetyczną, która prowadzi do problemu z metabolizmem puryn. Kwas moczowy jest wytwarzany podczas trawienia pokarmów zawierających puryny. Zdrowe psy, które nie cierpią na tę wadę genetyczną, mogą rozkładać go dalej i wydalać powstałą substancję (alantoinę) przez nerki bez żadnych problemów.

Dalmatyńczyki jednak nie mogą tego zrobić, ponieważ brakuje im enzymu urykazy. W rezultacie mocz zawiera więcej kwasu moczowego, co sprzyja tworzeniu się kamieni moczowych, semoliny lub kryształów. Te z kolei mogą powodować choroby pęcherza i nerek, a nawet prowadzić do zagrażającej życiu niedrożności dróg moczowych.

Aby tego uniknąć, właścicielom dalmatyńczyków zaleca się stosowanie diety o niskiej zawartości puryn. Jest to szczególnie ważne w przypadku psów płci męskiej, ponieważ ich anatomia sprawia, że są one bardziej podatne na problemy z układem moczowym niż suki.

Leiszmanioza u psów

Leiszmanioza jest chorobą przenoszoną głównie przez muchy piaskowe i może dotyczyć zarówno zwierząt dwunożnych, jak i czworonożnych. Kiedy mucha piaskowa gryzie, uwalnia patogen "leishmania" poprzez swoją ślinę. Patogeny często rozprzestrzeniają się niezauważone w organizmie psa i mogą prowadzić do chorób wtórnych, takich jak zapalenie nerek, oczu, stawów lub naczyń krwionośnych, a także anemii.

Niestety, nie ma lekarstwa na leiszmaniozę, ale istnieje leczenie, które łagodzi objawy i poprawia jakość życia psa. Bardzo często psy są dożywotnio leczone allopurynolem, który zatrzymuje namnażanie się patogenów.

Jednak efektem ubocznym leku jest hamowanie enzymu oksydazy ksantynowej, który normalnie odpowiada za rozkład kwasu moczowego. Oznacza to, że pies ma więcej kwasu moczowego we krwi i moczu, a zatem ma zwiększone ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych i pęcherza moczowego.

Z tego powodu dieta niskopurynowa jest niezbędna podczas leczenia allopurynolem. Dotyczy to również innych chorób lub leków, które zaburzają lub wpływają na metabolizm puryn.

Jak wygląda dieta niskopurynowa dla psów?

Dieta niskopurynowa dla psów nie oznacza, że nie wolno już w ogóle podawać im puryn. Chodzi raczej o zmniejszenie spożycia puryn i skupienie się na pokarmach o niskiej zawartości puryn. Zawsze należy zwracać uwagę na indywidualne potrzeby psa i w razie potrzeby skonsultować się z weterynarzem lub dietetykiem.

Unikaj pokarmów zawierających puryny

Pierwszym krokiem jest unikanie pokarmów zawierających puryny lub przynajmniej ich znaczne ograniczenie. Obejmuje to przede wszystkim

• podroby zwierzęce, takie jak wątroba, nerki, serce lub śledziona
• czerwone mięso, takie jak wołowina, jagnięcina lub dziczyzna
• ryby i owoce morza, takie jak szproty, małże lub kraby
• Skóra drobiu lub ryb
• Produkty sojowe, takie jak tofu lub mąka sojowa
• Nasiona roślin strączkowych, takie jak groch, fasola lub soczewica
• Grzyby i szpinak
• Jabłka

Pokarmy te zawierają więcej niż 100 mg puryn na 100 g i dlatego, jeśli to możliwe, powinny zostać usunięte z diety psa.

Preferowanie pokarmów o niskiej zawartości puryn

Drugim krokiem jest preferowanie pokarmów o niskiej zawartości puryn lub przynajmniej podawanie ich z umiarem. Obejmuje to przede wszystkim

• białe mięso, takie jak kurczak, indyk lub królik (bez skóry)
• jaja i produkty mleczne, takie jak twaróg, jogurt lub ser
• Zboża, takie jak ryż, płatki owsiane lub orkisz
• Warzywa, takie jak marchew, ogórki lub cukinia
• Owoce, takie jak banany, gruszki lub jagody.

Żywność ta zawiera mniej niż 50 mg puryn na 100 g i dlatego nadaje się do diety niskopurynowej. Należy jednak pamiętać, aby nie podawać psu zbyt dużych ilości, ponieważ nawet niewielkie ilości puryn mogą się sumować.

Oferuj wystarczającą ilość wody

Trzecim krokiem jest zapewnienie psu wystarczającej ilości wody. Jest to ważne, aby wspierać nerki i wypłukiwać kwas moczowy z organizmu. Woda może również pomóc rozcieńczyć mocz i zapobiec tworzeniu się kryształów lub kamieni.

Należy upewnić się, że pies ma zawsze dostęp do świeżej wody i zachęcać go do regularnego picia. Jeśli pies nie lubi pić, można podawać mu mokrą karmę lub moczyć suchą karmę w wodzie.