Leishmania

Τι είναι η λεϊσμανίαση;

Η λεϊσμανίαση είναι μια μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από τη λεϊσμανία. Πρόκειται για μονοκύτταρους οργανισμούς που ανήκουν στα πρωτόζωα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι λεϊσμανίας, οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικές κλινικές εικόνες. Η πιο κοινή μορφή στους σκύλους είναι η σπλαχνική λεϊσμανίαση, κατά την οποία προσβάλλονται τα εσωτερικά όργανα, όπως το ήπαρ, ο σπλήνας ή τα νεφρά. Η δερματική λεϊσμανίαση εκδηλώνεται κυρίως στο δέρμα, όπου μπορεί να δημιουργηθούν ανοιχτές πληγές και έλκη.

Η λεϊσμανίαση μεταδίδεται μέσω των τσιμπημάτων των μυγών της άμμου. Πρόκειται για μικρά έντομα που βρίσκονται κυρίως σε θερμές και υγρές περιοχές. Δραστηριοποιούνται κυρίως το σούρουπο και τη νύχτα και προτιμούν να δαγκώνουν σε περιοχές με λεπτές τρίχες, όπως τα αυτιά, η μύτη ή το στομάχι. Οι μύγες της άμμου παίρνουν τη λεϊσμανία από ένα μολυσμένο ζώο όταν ρουφάνε αίμα και τη μεταδίδουν σε άλλο ζώο ή άτομο την επόμενη φορά που θα τσιμπήσουν.

Πώς αναγνωρίζετε τη λεϊσμανίαση;

Η λεϊσμανίαση είναι μια ύπουλη ασθένεια επειδή μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η περίοδος επώασης, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ του δαγκώματος και της εκδήλωσης της νόσου, μπορεί να κυμαίνεται από μερικές εβδομάδες έως αρκετά χρόνια. Αυτό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το ανοσοποιητικό σύστημα του σκύλου, τον αριθμό των παθογόνων μικροοργανισμών ή τον τύπο της λεϊσμανίας.

Τα συμπτώματα της λεϊσμανίασης είναι συχνά μη ειδικά και μπορούν εύκολα να συγχέονται με άλλες ασθένειες. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν

• Κόπωση και απώλεια όρεξης
• Απώλεια βάρους και μυϊκή ατροφία
• Πυρετός και διόγκωση των λεμφαδένων
• Δερματικές αλλαγές όπως πιτυρίδα, τριχόπτωση ή διαταραχές επούλωσης πληγών
• Υπερβολική ανάπτυξη νυχιών
• Αναιμία ή τάση για αιμορραγία
• Νεφρική ανεπάρκεια ή φλεγμονή του ήπατος

Εάν παρατηρήσετε ένα ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα στο σκύλο σας, θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε έναν κτηνίατρο. Μόνο μια εξέταση αίματος μπορεί να παράσχει αξιόπιστη διάγνωση και να αποκλείσει άλλες ασθένειες.

Πώς μπορεί να προληφθεί η λεϊσμανίαση;

Ο καλύτερος τρόπος για να προλάβετε τη λεϊσμανίαση είναι να προστατεύετε το σκύλο σας από τις μύγες της άμμου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν ταξιδεύετε ή ζείτε σε περιοχή κινδύνου με το σκύλο σας. Οι περιοχές κινδύνου περιλαμβάνουν χώρες γύρω από τη Μεσόγειο, αλλά και τμήματα της Νότιας Αμερικής και της Ασίας.

Μπορείτε να λάβετε τα ακόλουθα μέτρα για να προστατεύσετε το σκύλο σας από τις μύγες της άμμου:

• Αποφύγετε τις βόλτες το σούρουπο ή τη νύχτα, όταν οι μύγες της άμμου είναι πιο δραστήριες.
• Κρατήστε το σκύλο σας μακριά από υγρά μέρη, όπως υδάτινες πηγές ή σκουπιδότοπους, όπου αναπαράγονται μύγες της άμμου.
• Προστατεύστε το σκύλο σας με ένα κατάλληλο απωθητικό κατά των τσιμπημάτων εντόμων. Αυτό μπορεί να είναι ένα κολάρο, ένα spot-on ή ένα σπρέι. Βεβαιωθείτε ότι το προϊόν είναι κατάλληλο για σκύλους και περιέχει τα δραστικά συστατικά περμεθρίνη ή δελταμεθρίνη. Εάν έχετε αμφιβολίες, ζητήστε από τον κτηνίατρό σας να σας προτείνει ένα κατάλληλο προϊόν.
• Αφήστε το σκύλο σας να κοιμηθεί σε κλειστό δωμάτιο ή κάτω από κουνουπιέρα για να τον προστατέψετε από τις μύγες της άμμου.
• Να εξετάζετε τακτικά το σκύλο σας για λεϊσμανίαση, ιδίως μετά από ταξίδι σε περιοχή κινδύνου ή αν υιοθετήσετε σκύλο από το εξωτερικό.

Υπάρχει επίσης εμβολιασμός κατά της λεϊσμανίασης, αλλά αυτός δεν προσφέρει 100% προστασία. Ο εμβολιασμός μπορεί να μειώσει την πιθανότητα μόλυνσης ή να μετριάσει την πορεία της νόσου, αλλά όχι να την αποτρέψει. Ο εμβολιασμός είναι κατάλληλος μόνο για υγιείς σκύλους που δεν έχουν ακόμη μολυνθεί από τη λεϊσμανίαση. Ο εμβολιασμός πρέπει να ενισχύεται ετησίως. Θα πρέπει να συζητήσετε με τον κτηνίατρό σας εάν ο εμβολιασμός έχει νόημα για τον σκύλο σας.

Πώς αντιμετωπίζεται η λεϊσμανίαση;

Δυστυχώς, προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα φάρμακο που να μπορεί να απομακρύνει πλήρως τη λεϊσμανία από το σώμα του σκύλου. Επομένως, η θεραπεία της λεϊσμανίασης αποσκοπεί στην αναστολή του πολλαπλασιασμού των παθογόνων μικροοργανισμών και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Η θεραπεία είναι συνήθως μακροχρόνια και συχνά πρέπει να συνεχίζεται για όλη τη ζωή.

Τα πιο συνηθισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της λεϊσμανίασης είναι

• Αλλοπουρινόλη: Το φάρμακο αυτό αναστέλλει τον σχηματισμό ουρικού οξέος, το οποίο χρειάζονται οι λεϊσμανίες για να επιβιώσουν. Η αλλοπουρινόλη χορηγείται συνήθως ως δισκίο και πρέπει να χορηγείται καθημερινά. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν γαστρεντερικά ενοχλήματα ή δερματικά εξανθήματα.
• Μιλτεφοσίνη: Αυτό το φάρμακο επιτίθεται στην κυτταρική μεμβράνη των λεϊσμανίων και έτσι εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό τους. Η μιλτεφοσίνη χορηγείται ως κάψουλα και πρέπει να χορηγείται για αρκετές εβδομάδες. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια ή απώλεια όρεξης.
• Γλουκαντίμη: Το φάρμακο αυτό εμποδίζει τον μεταβολισμό των λεϊσμανίων και έτσι οδηγεί στον θάνατό τους. Το Glucantime χορηγείται ως ένεση και πρέπει να χορηγείται για αρκετές εβδομάδες. Πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν πόνο στο σημείο της ένεσης, νεφρική βλάβη ή καρδιακή αρρυθμία.

Η επιλογή του φαρμάκου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το στάδιο της νόσου, η γενική κατάσταση του σκύλου ή η παρουσία άλλων ασθενειών. Ο κτηνίατρός σας θα σας συστήσει το κατάλληλο φάρμακο για τον σκύλο σας.

Εκτός από τη φαρμακευτική θεραπεία, είναι σημαντικό να υποστηρίζετε το σκύλο σας με ειδική διατροφή. Η δίαιτα πρέπει να είναι εύπεπτη και χαμηλή σε πρωτεΐνες για την προστασία των νεφρών. Υπάρχουν ειδικές δίαιτες για σκύλους με λεϊσμανίαση, τις οποίες μπορείτε να ταΐζετε σε συνεννόηση με τον κτηνίατρό σας.

Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής των σκύλων με λεϊσμανίαση;

Το προσδόκιμο ζωής των σκύλων με λεϊσμανίαση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως ο χρόνος διάγνωσης, η σοβαρότητα της νόσου ή η ανταπόκριση στη θεραπεία. Με έγκαιρη και συνεπή θεραπεία, πολλοί σκύλοι με λεϊσμανίαση μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική και ευτυχισμένη ζωή. Ωστόσο, πρέπει να εξετάζονται και να αντιμετωπίζονται τακτικά από κτηνίατρο για να αποφευχθεί η υποτροπή.

Δυστυχώς, υπάρχουν επίσης περιπτώσεις όπου η θεραπεία δεν αποδίδει ή ξεκινάει πολύ αργά. Η λεϊσμανίαση μπορεί τότε να οδηγήσει σε σοβαρή βλάβη των οργάνων ή στο θάνατο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι μερικές φορές απαραίτητο να ληφθεί η δύσκολη απόφαση να βγει ο σκύλος από τη δυστυχία του.