Antiaritmica

Hoe werken antiaritmica?

Het hart klopt normaal gesproken in een regelmatig ritme dat wordt geregeld door elektrische impulsen. Deze impulsen vinden hun oorsprong in de sinusknoop, de natuurlijke pacemaker van het hart, en verspreiden zich via het geleidingssysteem naar de boezems en kamers. Op deze manier wordt het bloed efficiënt door het lichaam gepompt.

Bij een ritmestoornis is dit ritme verstoord, omdat de sinusknoop niet goed werkt, omdat er extra impulsen worden opgewekt of omdat de impulsen geblokkeerd zijn. Hierdoor kan het hart te snel (tachycardie), te langzaam (bradycardie) of onregelmatig (extrasystoles, boezemfibrilleren) kloppen.

Antiaritmica zijn medicijnen die ingrijpen in de elektrische processen van het hart en zo het ritme normaliseren of stabiliseren. Er zijn verschillende klassen van antiaritmica, die worden onderscheiden op basis van hun werkingsmechanisme en doelgroep. De belangrijkste zijn

• Klasse I: Natriumkanaalblokkers. Ze vertragen de prikkelgeleiding in het hart en verlengen de refractaire periode, d.w.z. de tijd waarin het hart niet reageert op een nieuwe impuls. Ze worden vooral gebruikt voor ventriculaire aritmieën. Voorbeelden zijn lidocaïne, mexiletine en kinidine.
• Klasse II: bètablokkers. Ze remmen het effect van adrenaline en noradrenaline op het hart en verlagen zo de hartslag en bloeddruk. Ze worden vooral gebruikt voor supraventriculaire ritmestoornissen, d.w.z. ritmestoornissen die optreden in de boezems. Voorbeelden zijn atenolol, metoprolol en propranolol.
• Klasse III: Kaliumkanaalblokkers. Ze verlengen de actiepotentiaalduur, d.w.z. de tijd gedurende welke het hart wordt geprikkeld, en voorkomen zo het optreden van nieuwe impulsen. Ze worden voornamelijk gebruikt voor boezemfibrilleren. Voorbeelden zijn amiodaron, sotalol en dronedaron.
• Klasse IV: Calciumkanaalblokkers. Ze vertragen de geleiding in de AV-knoop, die de impulsen van de boezems naar de hartkamers stuurt, en verlagen zo de ventriculaire snelheid. Ze worden voornamelijk gebruikt voor supraventriculaire tachycardie. Voorbeelden zijn verapamil en diltiazem.

Wanneer worden antiaritmica gebruikt?

De beslissing of een hond met een ritmestoornis wel of niet behandeld moet worden, hangt af van verschillende factoren, zoals het type en de ernst van de ritmestoornis, de aanwezigheid van symptomen of bijkomende ziekten en het risico op complicaties. Niet elke ritmestoornis hoeft behandeld te worden, sommige zijn onschuldig of zelfs fysiologisch, d.w.z. normaal voor de hond.

De meest voorkomende symptomen van hartritmestoornissen zijn

• Zwakte
• vermoeidheid
• kortademigheid
• hoesten
• flauwvallen
• Blauwe slijmvliezen
• Hartruis
• Onregelmatige pols

Als je hond een of meer van deze symptomen vertoont, moet je hem zeker meenemen naar een dierenarts die een nauwkeurige diagnose kan stellen. Die zal een klinisch onderzoek uitvoeren en een elektrocardiogram (ECG) maken, dat de elektrische activiteit van het hart registreert. Soms zijn ook verdere onderzoeken zoals een röntgenfoto, een echografie of een bloedtest nodig om de oorzaak van de hartritmestoornis te vinden.

Behandeling met antiaritmica wordt meestal alleen aanbevolen als de ritmestoornis symptomatisch is of het risico op ernstige complicaties verhoogt. Het doel is om het hartritme te normaliseren of op zijn minst te stabiliseren, de symptomen te verlichten en de levenskwaliteit en -verwachting van de hond te verbeteren.

Wat zijn de bijwerkingen van antiaritmica?

Zoals alle medicijnen kunnen ook antiaritmica bijwerkingen hebben, die kunnen variëren afhankelijk van het werkzame bestanddeel, de dosering en de individuele gevoeligheid van de hond. De meest voorkomende zijn

• Maagdarmklachten zoals misselijkheid, braken, diarree of verlies van eetlust
• Zenuwstelselaandoeningen zoals slaperigheid, beven, ataxie of toevallen
• Cardiovasculaire aandoeningen zoals hypotensie, bradycardie of hartblok
• Huidreacties zoals jeuk, uitslag of haaruitval
• Lever- of nierbeschadiging
• Bloedbeeldveranderingen zoals anemie, trombocytopenie of leukopenie

Om het risico op bijwerkingen te minimaliseren, is het belangrijk dat je de instructies van je dierenarts precies opvolgt en je houdt aan de voorgeschreven dosis en inname-interval. U moet uw hond ook regelmatig laten controleren op effectiviteit en verdraagbaarheid van de behandeling. Als u bijwerkingen bij uw hond opmerkt, moet u onmiddellijk met hem naar de dierenarts gaan en de medicatie niet veranderen of stoppen zonder toestemming.