Oleander

Wat is oleander?

Oleander (Nerium oleander) behoort tot de dogbanefamilie (Apocynaceae). Het is een groenblijvende struik die in warme streken tot zes meter hoog kan worden. De donkergroene, leerachtige bladeren zijn smal en langwerpig. De bloemen zijn trechtervormig en zitten in zogenaamde bloemschermen. Ze kunnen wit, roze, paars of, in zeldzame gevallen, gelig van kleur zijn. De wilde soorten oleander zijn meestal roze, wat ook de meest voorkomende bloemkleur is. De bruine zaden van de oleander zitten in peulvormige capsules.

Oleander komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied, waar hij zowel in het wild als in tuinen te vinden is. In Duitsland is het een populaire potplant die in de zomer op balkons of terrassen staat en in de winter lichtjes beschermd moet worden. Er zijn zelfs vorstbestendige variëteiten die goed in de tuin groeien.

Waarom is oleander giftig voor honden?

Oleander is een van de giftigste planten. Alle delen van de plant bevatten verschillende giftige stoffen die dodelijk kunnen zijn voor mens en dier. Oleandrin, genoemd naar de plant, is bijzonder gevaarlijk. Dit is een giftige hartglycoside die de hartspieren aantast. Het heeft een vergelijkbaar effect als digitalis, het beruchte gif van het vingerhoedskruid. Bij inname veroorzaakt het hartritmestoornissen, wat kan leiden tot een hartstilstand.

Bij inname van slechts één blad oleander kunnen ernstige vergiftigingsverschijnselen optreden. Bij mensen ligt de dodelijke dosis rond de 15 tot 20 gram bladeren. Bij honden is de dodelijke dosis minder dan één gram.

Maar niet alleen het eten van de plant is gevaarlijk. Contact met het melkachtige plantensap kan ook leiden tot huidirritatie en huiduitslag. Zorg er ook voor dat de hond niet drinkt van de bodem van de pot waarin het water met de giftige stoffen zich verzamelt.

Wat zijn de symptomen van oleandervergiftiging bij honden?

De eerste verschijnselen van oleandervergiftiging treden op in het maagdarmkanaal. Getroffen honden hebben last van misselijkheid, braken, diarree en buikpijn. Daarnaast verwijden de pupillen en verslechtert de bloedsomloop, waardoor de poten en poten merkbaar koeler worden.

Bij hogere dosissen treden bijkomende hartproblemen op, zoals hartritmestoornissen, een vertraagde of onregelmatige hartslag en een daling van de bloeddruk. Bewegingsstoornissen, verminderd bewustzijn, stuiptrekkingen en ademhalingsmoeilijkheden kunnen ook voorkomen.

De dood kan het gevolg zijn van een hartstilstand.

Wat kun je doen als je hond oleander heeft gegeten?

Vergiftiging door oleander is altijd reden voor onmiddellijke noodmaatregelen. Als je je hond oleander ziet eten, moet je eerst onmiddellijk alle plantenresten uit zijn bek verwijderen. Spoel de mond met water. Het is het beste om handschoenen te dragen en daarna je handen te wassen. Het plantensap kan namelijk ook schadelijk zijn voor jou.

Bel daarna meteen je dierenarts of de dierendienst en zorg dat er een dierenarts ter plaatse is. Ga dan zo snel mogelijk naar de dierenarts. Het is erg handig als de dierenarts weet waarmee je hond is vergiftigd. Neem indien mogelijk een stukje van de plant of een monster van het braaksel mee.

De dierenarts zal proberen het gif uit het lichaam te verwijderen en de specifieke symptomen van de vergiftiging te behandelen. Geactiveerde houtskool kan worden toegediend om het gif uit de maag te binden. Indien mogelijk moet dit binnen twee uur na inname van het gif gebeuren, zodat het niet in de bloedbaan terechtkomt.

Om de hartfunctie te stabiliseren kan hij een tegengif toedienen zoals digitalis antilichamen. Hij kan ook infusen, zuurstof en medicijnen tegen krampen en pijn geven.

Helaas is de prognose voor oleandervergiftiging slecht. Veel honden overleven de vergiftiging niet of lopen blijvende schade aan het hart op. Het is daarom belangrijk om vergiftiging te voorkomen of zo vroeg mogelijk te herkennen.

Hoe kun je oleandervergiftiging bij honden voorkomen?

De beste preventie is natuurlijk om geen oleander in huis of tuin te hebben als je een hond hebt. Er zijn veel andere mooie planten die niet giftig zijn en die je in plaats daarvan kunt kiezen.

Maar als je niet zonder oleander kunt of wilt, moet je enkele voorzorgsmaatregelen nemen om je hond te beschermen:

• Kies een plek voor de oleander die buiten het bereik van je hond is. Zet hem bijvoorbeeld op een hoge tafel of vensterbank.
• Besteed aandacht aan het schoonmaken en verzorgen van de oleander. Verwijder verwelkte bladeren en bloemen regelmatig en gooi ze veilig weg. Snoei de oleander alleen met handschoenen aan en was je handen en schaar daarna grondig.
• Leeg de bodem van de emmer na het water geven of plaats hem hoog genoeg zodat uw hond er niet uit kan drinken.
• Houd je hond in de gaten als hij in de buurt van de oleander is. Als hij tekenen van ongemak vertoont of je vermoedt dat hij iets van de plant heeft gegeten, handel dan onmiddellijk.