Naloxon

Wat zijn opioïden en hoe werken ze?

Opioïden zijn stoffen die zich binden aan opioïde receptoren en daardoor pijn, kalmte of euforie kunnen verlichten. Ze worden vaak gebruikt in de diergeneeskunde als pijnstillers of als bestanddeel van anesthetica. Opioïden omvatten natuurlijke stoffen zoals morfine of codeïne, die worden gewonnen uit de opiumpapaver, maar ook synthetische of halfsynthetische stoffen zoals fentanyl, buprenorfine of tramadol.

Het effect van opioïden hangt af van de dosis, de kracht, de toedieningsvorm en de individuele reactie van het dier. Naast het pijnstillende effect kunnen opioïden ook andere effecten hebben, zoals

• Sedatie
• euforie
• misselijkheid
• braken
• verstopping
• jeuk
• Ademhalingsdepressie
• bradycardie
• hypotensie
• Miose

Wat is een overdosis opioïden en hoe herken je het?

Een overdosis opioïden kan optreden als een hond te veel of te vaak van een opioïd krijgt toegediend, of als hij per ongeluk een opioïd opeet dat voor mensen bedoeld is. Overdosering kan ook worden veroorzaakt door interacties met andere medicijnen of door overgevoeligheid van een individuele hond.

De symptomen van een overdosis opioïden zijn:

• Ernstige sedatie of bewusteloosheid
• Zeer trage en oppervlakkige ademhaling
• Blauwe slijmvliezen
• Zeer lage bloeddruk en pols
• Zeer kleine pupillen

Een overdosis opioïden is een levensbedreigende noodsituatie en moet onmiddellijk worden behandeld. Als een hond tekenen van overdosis vertoont, moet hij zo snel mogelijk naar de dierenarts worden gebracht.

Hoe werkt naloxone bij een overdosis opioïden?

Naloxon is een specifieke antagonist van opioïden, wat betekent dat het zich bindt aan dezelfde receptoren als de opioïden, maar zonder een effect te veroorzaken. Als gevolg daarvan verdringt het de opioïden van de receptoren en annuleert of verzwakt het hun effect. Naloxon werkt voornamelijk op de μ-receptoren, die verantwoordelijk zijn voor de meeste door opioïden veroorzaakte effecten.

Naloxon kan intraveneus, intramusculair of onderhuids worden toegediend. De dosering hangt af van de hoeveelheid en de kracht van het opioïde en de toestand van de hond. Naloxone treedt zeer snel in werking, meestal binnen enkele minuten. De werkingsduur van naloxon is echter korter dan die van veel opioïden, dus naloxon moet mogelijk herhaaldelijk of als een infuus worden toegediend totdat het opioïde volledig uit het lichaam is geëlimineerd.

De toediening van naloxon kan bijwerkingen hebben, zoals

• Agitatie of agressie
• gevoeligheid voor pijn
• tachycardie
• hypertensie
• misselijkheid of braken
• longoedeem

Deze bijwerkingen zijn meestal te wijten aan de plotselinge opheffing van het opioïde effect en kunnen worden vermeden of verlicht door een langzame en zorgvuldige dosering van naloxon.

Welke andere toepassingen heeft naloxon bij honden?

Naast de behandeling van een overdosis opioïden, kan naloxone ook worden gebruikt voor andere indicaties bij honden, zoals

• Valse dracht: naloxon kan de symptomen van valse dracht zoals melkproductie, nestelen of moederlijk gedrag verminderen door het effect van endogene opioïden op de prolactinesecretie te remmen.
• Gedragsafwijkingen: Naloxon kan honden helpen die lijden aan stereotypieën zoals staartbijten, acrale lik dermatitis of zelfverminking door het effect van endogene opioïden op het beloningssysteem in de hersenen te blokkeren.

De dosering en effectiviteit van naloxon bij deze toepassingen zijn echter niet goed onderzocht en kunnen per hond verschillen.