N-acetylcysteïne

Wat is N-acetylcysteïne?

N-acetylcysteïne is een derivaat van het aminozuur cysteïne, dat een belangrijke rol speelt bij de vorming van glutathion. Glutathion is een antioxidant die cellen beschermt tegen schadelijke vrije radicalen. NAC kan het glutathiongehalte in het lichaam verhogen en zo de antioxidantcapaciteit verbeteren.

Hoe werkt N-acetylcysteïne bij aandoeningen van de luchtwegen?

N-acetylcysteïne heeft een mucolytisch effect, wat betekent dat het slijm in de luchtwegen vloeibaar kan maken en gemakkelijker kan ophoesten. Het doet dit door de disulfidebindingen tussen de slijmeiwitten, die het slijm stroperig en kleverig maken, te verminderen. NAC kan ook de beweging van de trilharen in de bronchiën stimuleren en zo de zelfreiniging van de longen bevorderen.

N-acetylcysteïne kan gebruikt worden bij verschillende aandoeningen van de luchtwegen, zoals

• chronische bronchitis
• astma
• longontsteking
• Cystische fibrose
• Rookinhalatie

Hoe werkt N-acetylcysteïne bij paracetamolvergiftiging?

Paracetamol is een pijnstiller die goed wordt verdragen door mensen, maar zeer giftig kan zijn voor honden. Een overdosis paracetamol kan leiden tot ernstige leverschade en bloedarmoede. Dit komt omdat paracetamol in de lever wordt omgezet in een giftige metaboliet die de levercellen beschadigt en de hemoglobine in het bloed vernietigt.

N-acetylcysteïne kan werken als een tegengif voor paracetamolvergiftiging door de giftige metaboliet te binden en onschadelijk te maken. Het kan ook het glutathiongehalte in de lever verhogen en zo de regeneratie van levercellen ondersteunen.

Hoe wordt N-acetylcysteïne toegediend?

N-acetylcysteïne kan op verschillende manieren worden toegediend, afhankelijk van het toepassingsgebied en de ernst van de ziekte. De meest voorkomende methoden zijn

• Inhalatie: hierbij wordt een oplossing van NAC in een vernevelaar of bronchoscoop rechtstreeks in de luchtwegen gespoten. Dit is de meest effectieve methode voor het mucolytische effect, omdat NAC direct het slijm bereikt. Het kan echter irritatie of spasmen van de bronchiën veroorzaken, daarom wordt vaak tegelijkertijd een bronchodilatator (bijv. clenbuterol) toegediend.
• Oraal: Een oplossing of tablet NAC wordt doorgeslikt of via een maagslang toegediend. Dit is de gebruikelijke methode voor het antioxiderende effect of de behandeling van paracetamolvergiftiging. NAC heeft echter een zeer slechte smaak en kan leiden tot misselijkheid of braken.
• Intraveneus: Hierbij wordt een oplossing van NAC via een infuus rechtstreeks in de bloedbaan gebracht. Dit is een snelle en effectieve methode om paracetamolvergiftiging te behandelen, vooral als het in een vroeg stadium wordt toegediend.

De dosering van N-acetylcysteïne hangt af van het lichaamsgewicht van de hond en moet individueel worden aangepast. De aanbevolen doses voor verschillende toepassingsgebieden zijn

• Aandoeningen van de luchtwegen: 10-20 mg/kg oraal of 5-10 ml per 50 kg lichaamsgewicht als 10% oplossing bij inhalatie, 2-3 keer per dag, gedurende een periode van 13-20 dagen.
• Paracetamol vergiftiging: 150 mg/kg intraveneus, onverdund en langzaam, gevolgd door 50 mg/kg over een periode van 4 uur en dan 100 mg/kg binnen de volgende 16 uur. Een alternatief is 140 mg/kg oraal, gevolgd door 70 mg/kg oraal, 5-7 keer met een interval van 6 uur.

Wat zijn de voor- en nadelen van N-acetylcysteïne voor honden?

N-acetylcysteïne heeft verschillende voordelen voor honden, zoals:

• Het kan de ademhaling vergemakkelijken en de longfunctie verbeteren.
• Het kan de lever beschermen en regenereren
• Het kan de antioxidantcapaciteit verhogen en celschade verminderen.
• Het heeft een breed therapeutisch bereik en is relatief veilig.

N-acetylcysteïne heeft echter ook een aantal nadelen voor honden, zoals:

• Het heeft een zeer slechte smaak en kan misselijkheid of braken veroorzaken.
• Het kan bronchiale irritatie of spasmen veroorzaken, waardoor vaak een bronchodilatator nodig is.
• Het kan de mucociliaire klaring verhinderen als het te lang wordt gebruikt.
• Het kan een wisselwerking hebben met andere medicijnen, zoals antibiotica of antistollingsmiddelen.